طاق‌بستان مجموعه‌ای از سنگ‌نگاره‌ها و سنگ‌نبشته‌های دورهٔ ساسانی است که در شمال غربی شهر کرمانشاه در غرب ایران واقع شده است. اين مجموعه در قرن سوم میلادی ساخته شده است و ارزش هنری و تاریخی زیادی دارد. چند صحنه تاریخی از جمله تاج‌گذاری خسرو پرویز، تاج‌گذاری اردشیر دوم، تاج گذاری شاهپور دوم و سوم و همچنین چند سنگ‌نوشته (کتیبه) به خط پهلوی کتیبه‌ای در آن کنده‌کاری شده است. وجود کوه و چشمه در این مکان، آن را به گردشگاهی روح‌فزا تبدیل نموده که از زمان‌های دیرین تا به امروز مورد توجه بوده است.

تاریخچه

طاق‌بستان در زبان بومی (کردی) طاق وه سان گفته می‌شود. «سان» به معنی سنگ می‌باشد و به اين ترتيب طاق‌بستان طاق سنگی معنی می‌دهد. اين مجموعه در قرن سوم میلادی ساخته شده است. شاهان ساسانی نخست نواحی اطراف تخت جمشید را برای تراشیدن تندیس‌های خود برگزیدند، اما از زمان اردشیر دوم و شاهان پس از او طاق‌بستان را انتخاب کردند که در بین راه جادهٔ ابریشم قرار داشت و دارای طبیعتی سرسبز و پرآب بود.

کِرْمانْشاهْ نهمین شهر پرجمعیت و یکی از کلان‌شهرهای ایران و مرکز استان کرمانشاه در ایران می‌باشد که دارای جمعیتی بالغ بر۸۸۴۷۰۶ نفر و مساحت ۹۳٬۳۸۹٬۹۵۶ متر مربع است. شهر کرمانشاه بزرگترین و مهمترین شهر در منطقهٔ مرکزی غرب ایران است. کرمانشاه از شهرهای تاریخی و فرهنگی ایران به شمار می‌رود و پیدایش آن به سده چهارم میلادی باز می‌گردد و از آن دوران تا حمله اعراب به ایران به عنوان دومین پایتخت ساسانیان مورد توجه حکومت بود. در قرون وسطی شهر کرمانشاه یا قرمیسین در حکم یکی از نواحی چهارگانه عراق عجم شناخته می‌شد. در آن زمان اغلب اوقات ایالت جبال را عراق عجم می نامیده‌اند تا با عراق عرب اشتباه نشود که به طور تقریبی نیز با ناحیه ماد باستانی مطابقت داشت. با گذشت یازده سده از حملهٔ اعراب به ایران، این شهر در دوران قاجار دوباره شکل شهرنشینی خود را باز یافت و به‌دلیل قرارگرفتن در چهارراه دو محور شمال به جنوب و خاور به باختر و نیز همسایگی با کشور عراق و واقع‌شدن بر سر راه شهرهای زیارتی کربلا و بغداد از اهمیت بسیاری برخوردار است. این شهر در جنبش مشروطه سهمی به سزا داشت و در جنگ جهانی یکم و دوم به تصرف نیروهای بیگانه در آمد و پس از پایان جنگ تخلیه شد. همچنین این شهر در جنگ ایران و عراق، خسارت‌های زیادی دید.

شهر کرمانشاه از شمال به کوه فرخشاد، از شمال باختری به کوه طاق‌بستان و از جنوب به سفید کوه ختم می‌شود و یکی از شاهراه‌های ارتباطی خاور و باختر و کهن‌ترین راه گذر از ایران به میان‌رودان است.

شهر کرمانشاه دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است. در سده چهارم میلادی شهر کرمانشاه که در آن دوران روستای خوش آب و هوایی بود به عنوان دومین اقامتگاه پادشاهی ساسانیان برگزیده شد. در دوران ساسانیان باغ‌های بزرگی در این منطقه ساخته شد و تا مدت‌ها مکان خوش‌گذرانی شاهان ساسانی بوده‌است.

کرمانشاه مرکز کشاورزی ایران است و بیشتر درآمد اقصادی این شهر نیز از این راه‌است. همچنین میزان صادرات مواد خوراکی، مصالح ساختمانی و صنایع دستی کرمانشاه در ۳ ماه نخست سال ۱۳۸۸ در مجموع ۹٪ از صادرات کل کشور را شامل می‌شود.

معرفی رشته

با عنایت به قانون توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی کشور و با امعان نظریه اهمیت ویژه صنعت ایرانگردی و جهانگردی در کسب درآمدهای غیرنفتی و ارتقاء سطح تفاهم بین ملتها و تحکیم مبانی وحدت ملی در کشور و ارائه شناختی اصولی از جمهوری اسلامی ایران و دستاوردهای آن به جهانیان و نقش اساسی و مهم آموزش در تحقق این اهداف و همچنین در راستای اجرای مصوبه سیصدمین جلسه شورای عالی انقلاب و ارشاد اسلامی طرح مشخصات کلی دوره کارشناسی رشته های مدیریت جهانگردی و هتلداری تهیه و تدوین گردید.
نظر به تاکید صریح قران کریم و شارع دین اسلام بر ضرورت امر جهانگردی و نقش آن در بسط روابط بین الملل و گسترش منابع اقتصادی کشور و همچنین لزوم تربیت متخصصان کارآمد در جهت ارتقاء کیفی سطح ارائه خدمات دست اندرکاران این صنعت رشته های مدیریت جهانگردی و هتلداری تاسیس می گردد.
دوره های کارشناسی مدیریت جهانگردی و هتلداری 4 سال خواهد بود. نظام آموزشی این دوره ها واحدی است و کلیه دروس نظری و عملی آن در 8 سال نیمسال تحصیلی ارائه می شود. مدت هر نیمسال تحصیلی 17 هفته و حداقل زمان لازم برای هر واحد نظری یک ساعت در هفته و برای دروس عملی حداقل 2 ساعت تعیین می گردد. درس کارآموزی در ایام تعطیل تابستانی بعد از سال سوم طبق برنامه ای که توسط مرکز آموزش عالی تدوین خواهد شد انجام می پذیرد.
اعطاء دانشنامه به فارغ التحصیلان این رشته ها منوط به ارائه گواهی پایان دوره کارورزی خواهد بود.
تعداد کل واحد های آموزشی و کارورزی رشته های مدیریت جهانگردی 132 واحد و رشته مدیریت هتلداری 133 واحد می باشد. 

آینده شغلی

کاملا واضح است که وجود هتل چه برای افراد داخل یک ملت و چه برای مسافرین خارجی یک اصل ضروری است و بدست آوردن درآمد از طریق مسافرت و صنعت توریسم آنقدر رونق یافته که کشور ما نیز با همه مشکلاتی که در پیش رو دارد تصمیم به ایجاد این رشته درآمدزا نموده و آنچه در این شغل اهمیت دارد هماهنگی تمامی بخش های کشور برای رونق این صنعت مهم و حیاتی است به هر حال محل اشتغال فارغ التحصیلان این رشته در مرحله اول هتل هاست و اگر شغلی در هتل ها نیافت هر مکانی که کار هتلداران را انجام می دهند محل اشتغال آنهاست.
( به نقل از دانشگاه پیام نور آبادان )

به استناد بندهای الف ، ب و پ ماده یک آیین نامه نظارت بر تأسیس و فعالیت دفترهای خدمات مسافرتی ، سیاحتی ، جهانگردی و زیارتی موضوع تصویب نامه شماره 14404 / ت 23203 ها مورخ 5 / 4 / 1380 هیات محترم وزیران ،

 آژانس های مسافرتی به سه دسته زیر تقسیم می گردند :

الف) آژانس های مورد اشاره در بند الف ماده یک آیین نامه فوق الذکر که تحت نظارت مستقیم سازمان هواپیمائی کشوری هستند و وظیفه اصلی آنها فروش بلیط خطوط مختلف هوائی داخلی و خارجی است . شایان ذکر است این گونه دفاتر نه تنها به هیچ عنوان حق برگزاری تور را ندارند بلکه حق فروش تورهای سایر دفاتر برگزار کننده را نیز ندارند چراکه اساساً مجاز به عقد قراداد تور با مسافر نیستند . ضمناً این نوع از آژانس های مسافرتی با رعایت آیین نامه ها و ضوابط مربوطه می توانند به عضویت یاتا IATA  در آیند . به اینگونه دفاتر اصطلاحاً آژانس های دارنده مجوز بند الف گفته می شود .

ب) آژانس های مورد اشاره در بند ب ماده یک آیین نامه فوق الذکر که تحت نظارت مستقیم سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری هستند و وظیفه اصلی آنها برگزاری انواع تورهای داخلی و خارجی ، رزرو هتل ، اخذ ویزا و سایر فعالیت های مرتبط با صنعت گردشگری می باشد . شایان ذکر است اینگونه دفاتر حق برگزاری تور در مسیر عربستان (حج) ، سوریه و عراق را ندارند . به اینگونه دفاتر اصطلاحاً آژانس های دارنده مجوز بند ب گفته می شود .

پ) آژانس های مورد اشاره در بند پ ماده یک آیین نامه فوق الذکر که تحت نظارت مستقیم سازمان حج و زیارت هستند و وظیفه اصلی آنها برگزاری انواع تورهائی است که جنبه زیارتی دارد از جمله برگزاری تور در مسیر عربستان (حج) ، سوریه و عراق . شایان ذکر است اینگونه دفاتر حق برگزاری تور در مسیرهای غیر زیارتی را ندارند . به اینگونه دفاتر اصطلاحاً آژانس های دارنده مجوز بند پ گفته می شود .

نکته مهم : آژانس های مسافرتی موجود در کشور می توانند هر یک از مجوز های مذکور را بطور مجزا و یا ترکیبی از د و یا هر سه مجوز داشته باشند . در آن صورت آژانس مربوطه بطور همزمان تحت نظارت مستقیم تمامی سازمان هائی قرار خواهد داشت که مجوزهای خود را از آنها دریافت نموده است.

جهانگردى واژه‌اى است فارسى به مفهوم جهان‌گردنده و آنکه در اقطار عالم بسيار سفر کند

جهانگردى واژه‌اى است فارسى به مفهوم ”جهان‌گردنده و آنکه در اقطار عالم بسيار سفر کند“. جهانگردى ظاهراً معادل سياحت (عربي) و توريسم (فرانسه) است. ”سياحت“ در عربى به معناى زياد سفر کردن است و سياح يا معادل فارسى آن، جهانگرد، کسى است که زياد سفر مى‌کند. اما در زبان رايج فارسي، از نظر کمّي، تفاوتى ميان جهانگردى و مسافرت يا سفر وجود دارد. يعنى اغلب فارسى‌زبانان جهانگردى را مترادف با زياد سفر کردن مى‌دانند، در حالى که واژه‌هاى ”سفر و مسافرت“ به سفرهاى کوتاه‌مدت دور يا نزديک نيز مربوط مى‌شود. هم‌اکنون، با وجود اينکه در زبان فارسى گفتارى و نوشتارى استفاده از واژه‌هاى ”جهانگردى و جهانگرد“ به جاى سفر و مسافرت و مسافر مرسوم است، به کار بردن واژه‌هاى مزبور در گفتگوى ميان مردم چندان نيست و بيشتر مردم ترجيح مى‌دهند واژه‌هاى مسافرت، سفر و مسافر را به کار برند.

هرچند واژه‌هاى سفر، مسافرت و مسافر ريشهٔ عربى دارند، اما نسبت به واژهٔ جهانگردى رايج‌تر هستند و بار معنائى بيشترى دارند. مفاهيم سفر عبارت هستند از:

”بقيهٔ سپيدى روز بعد از فرو شدن آفتاب و سپيدى صبح، صلح کردن ميان دو قوم و ميانجى‌گري“ و ”بيرون شدن از شهر خود و به محلى ديگر رفتن؛ قطع مسافرت؛ راهى که بپيمايند از محلى به محل دور؛ توجه دل به سوى حق تعالي“.

شايد دليل اينکه سفر به معناى سپيدى صبح آمده است اين باشد که سپيدى به مفهوم روشنى و درخشانى است و در طى سفر است که بسيارى از ناشناخته‌هاى ذهن آدمى (تارکى‌ها، مجهولات) دربارهٔ نواحي، سرزمين‌ها، طبيعت، مردم و ... شناخته مى‌شود (روشنى‌ها، معلومات). وانگهي، سفر، نيکى‌ها و بدى‌هاى نهاد آدمى را روشن مى‌سازد.

در مقابل واژهٔ عربى تفرّج، در لغت‌نامهٔ دهخدا معانى زير آمده است: گشايش يافتن و از تنگى و دشوارى بيرون آمدن و خوشحالي. همچنين به نظر استاد دهخدا اين واژه به معناى زير آمده است: ”در استعمال فارسي، مجازاً به معناى سير و تماشا و خوشحالى و گشادگى خاطر تنگدلان، سير و گردش نمودن جهت گشايش خاطر، تماشا کردن“. ولى امروزه اين لفظ به گردش‌هاى کوتاه به منظور هواخورى اطلاق مى‌شود.

مدتى است که به کار بردن واژهٔ ”گردشگري“ در گفته‌ها و نوشته‌ها متداول شده است، هر چند چنين واژه‌اى در فرهنگ‌هاى دهخدا، معين و ... نيامده است.

توريسم که واژه‌اى است فرانسوي، از ريشهٔ ”تور“ گرفته شده است. تور در زبان فرانسه به معانى زير آمده است: حرکت دورانى (چرخش)، عمل پيمودن، طى کردن پيرامون، سير کردن، گردش نمودن.

به نظر پيرلاوس، توريسم عمل مسافرت به منظور تفنن و لذت است و توريست کسى است که براى خشنودى خود و لذت بردن مسافرت مى‌کند.